Преподобен Павле Ксиропотамски

28 јули (по стар стил)

Син на царот Михаил Рангаве. Со блескаво образование, со ретка мудрост и кротост, во неговите момчешки години Прокопиј (така се викаше најпрво) беше предмет на восхит во сиот Цариград. Во една своја повелба, царот Роман Постариот него го нарекува „најголемиот од сите философи“. Но, од страв да не му се погордее душата, па од човечката слава таа да му пропадне, ова прекрасно момче еден ден се облече во просјачки крпи и отиде на Света Гора, каде што од светителот Козма го прими монашкиот чин. По долги осаменички подвизи го обнови Ксиропотамскиот манастир, а малку потоа изгради и нов манастир, Свето-Павловскиот, во кој потоа и се упокои. Кога се осветуваше тој манастир, царот Роман испрати на дар голем дел од Чесниот Крст, којшто до денес се чува таму. За овој светител се вели дека го проповедал Евангелието во Македонија и во Србија. Многубројни маки претрпе од свирепиот цар Лав Ерменин иконоборец. Се упокои во 820 година. Пред смртта, свети Павле им рече на браќата: „Еве го часот којшто мојата душа го сакаше и од кој моето тело се плашеше“.